Waarom huur en belasting geen aftrekbare giften zijn

Sommige belastingzaken zijn ronduit creatief. Neem het voorbeeld van een vrouw die haar belasting- én huurbetalingen als giften aanmerkt in haar aangifte inkomstenbelasting. Haar redenering? De Belastingdienst, haar gemeente én de woningstichting zijn allemaal geregistreerd als ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling). Dus, zo redeneert ze: als je geld overmaakt aan een ANBI, dan moet dat toch een aftrekbare gift zijn? Klinkt origineel — maar helaas ook juridisch kansloos. De rechter maakt korte metten met deze bijzondere interpretatie van de wet.

Huur betalen als vorm van vrijgevigheid?

Volgens de vrouw is ze buitengewoon gul: ze betaalt netjes haar huur en draagt braaf haar belasting af. En dat doet ze, naar eigen zeggen, geheel uit vrijgevigheid aan instellingen die het algemeen nut dienen. Dus: aftrekpost. De rechtbank ziet dat toch iets anders. Belasting betalen is geen gift, maar een wettelijke verplichting. En ook je huur betalen doe je niet uit altruïsme, maar in ruil voor woongenot. 

ANBI-status = geen vrijbrief

De ANBI-status van een instelling betekent niet dat alle betalingen eraan automatisch fiscaal aftrekbaar zijn. Er moet echt sprake zijn van een vrijwillige bijdrage, zonder tegenprestatie. Dus een gift aan een goed doel? Prima. Een maandelijkse huurbetaling aan een woningstichting? Geen gift. Punt.

Toch nog even over die aanslag

De vrouw diende in 2023 spontaan alsnog een aangifte IB 2017 in. De Belastingdienst legde daarop een aanslag op van € 219. De vrouw vond dat onterecht, want die aanslag werd te laat opgelegd. Ook daar ging de rechter niet in mee. Wie na de gebruikelijke driejaarsgrens zelf alsnog aangifte doet (binnen de vijfjaarsgrens), doet in feite een verzoek om teruggave. En dan mag de Belastingdienst alsnog reageren — ook als dat leidt tot een naheffing. Maar, en dit is belangrijk: je mag er door zo’n aangifte niet slechter van worden. Omdat de “giften” niet aftrekbaar waren, moest de aanslag daarom worden teruggedraaid naar nihil.

Wat betekent dit voor jou?

De uitspraak laat zien hoe belangrijk het is om goed te begrijpen wat wel en niet als aftrekpost geldt. Originele denkrichtingen zijn misschien vermakelijk, maar leveren zelden belastingvoordeel op. Bij Van Berkel Accountants zorgen we ervoor dat jouw aangifte wél klopt én fiscaal slim is opgebouwd. Twijfel je over een aftrekpost of wil je weten wat je mogelijkheden zijn? Neem gerust contact op — wij denken graag met je mee.

Bron: Rechtbank Noord-Holland | jurisprudentie | ECLI:NL:RBNHO:2025:5293 | 16-04-2025