Ondernemers en dga’s hebben veel vrijheid om beslissingen te nemen binnen hun vennootschap. Maar als die beslissingen niet zakelijk zijn, kan de Belastingdienst ingrijpen. Dat gebeurt bijvoorbeeld wanneer een vennootschap bewust goederen of diensten verkoopt onder de marktprijs of een te lage huur rekent aan een verbonden persoon. De extra kosten of gemiste opbrengsten die hierdoor ontstaan, worden dan gezien als onzakelijke kosten.
Wat zijn onzakelijke kosten?
Onzakelijke kosten zijn uitgaven of gemiste opbrengsten die niet passen binnen een normale zakelijke bedrijfsvoering. De Belastingdienst gaat er dan van uit dat het bedrijf handelt om privéredenen in plaats van met een zakelijk motief.
Voorbeelden van onzakelijke kosten zijn:
het verkopen van een pand aan een familielid tegen een te lage prijs;
het vragen van een huur die duidelijk onder de marktwaarde ligt;
het doen van uitgaven die geen enkel zakelijk doel dienen (bijvoorbeeld privé-uitgaven via de bv).
Het gevolg is dat de fiscus een winstcorrectie oplegt: de belastbare winst wordt verhoogd alsof de transactie tegen zakelijke voorwaarden had plaatsgevonden.
Voorbeeld uit de rechtspraak
In 2017 verkocht een dochtermaatschappij van een dga een woning met garage aan diens zoon voor € 274.760, terwijl de WOZ-waarde € 398.000 bedroeg. De woning werd bovendien al jarenlang aan dezelfde zoon verhuurd voor slechts € 1.200 per maand, zonder indexatie.
De Belastingdienst zag dit als een onzakelijke transactie en wilde een correctie opleggen. Tijdens een hoorgesprek kwamen partijen aanvankelijk een compromis overeen, maar dat werd later door het hof vernietigd. De reden: de dga had bewust verkeerde informatie gegeven over de oppervlakte van de woning (160 m² doorgegeven, terwijl het werkelijk 255 m² was).
Oordeel van het hof
Het hof concludeerde dat zowel de verkoopprijs als de huurprijs onzakelijk waren:
De zakelijke waarde van de woning en garage bedroeg € 914.000.
De zakelijke huurprijs lag op € 3.250 per maand.
Wel paste het hof een korting van € 94.000 toe op de correctie, omdat verkoop aan een zittende huurder enige waardedruk mag opleveren.
Belangrijk leerpunt
Deze zaak laat zien dat de Belastingdienst streng optreedt als vennootschappen transacties met familieleden of verbonden partijen onder niet-marktconforme voorwaarden uitvoeren. Bewust een te lage prijs of huur hanteren kan leiden tot aanzienlijke winstcorrecties.
Wat betekent dit voor jou?
Ben je dga of ondernemer en doe je zaken met familieleden of verbonden partijen? Zorg er dan voor dat de afspraken en prijzen marktconform zijn en goed zijn onderbouwd. Zo voorkom je dat de Belastingdienst correcties oplegt wegens onzakelijke kosten. Wil je advies of zekerheid over de zakelijkheid van jouw transacties? Wij helpen je graag om problemen achteraf te voorkomen.
